آشنایی با کاخ خورشید نادرشاه کلات استان خراسان رضوی
به گزارش وبلاگ مرکزی، کاخ خورشید کلات نادری به وسیله نادر شاه افشار در کلات استان خراسان رضوی ساخته شده است. این کاخ دارای 3 طبقه بوده است. ارتفاع کاخ خورشید نادرشاه در زمان های گذشته چیزی در حدود 25 متر بود ولی امروزه متاسفانه طبقه سوم این بنای تاریخی تخریب شده و ارتفاع آن به بیش از 20 متر نمی رسد.
در سال 1160 هجری قمری این عمارت به دستور شاه و به عنوان آرامگاه نادرشاه افشار ساخته شد. در زمان حکومت جلایر در قرن سیزدهم هجری قمری تغییراتی در ساختمان بنا داده شد و به شکل کاخی با بخشی استوانه ای و جلوه گر هنر معماران ایرانی، عایدی.
ساختمان کاخ خورشید کلات نادری سبکی از معماری ایرانی و هندوستانی را در کنار هم دارد. باغ های اطراف عمارت به سبک باغ های ایرانی درست شده اند. در زمان نادر شاه هنرمندان زیادی از هندوستان به ایران آمده و از ماهرترین آن ها برای آراستن کاخ خورشید استفاده شده است.
معماری بنا
طبقه پایین کاخ خورشید نادرشاه محل نگهداری خزانه نادرشاه افشار بوده است. این طبقه جایی تاریک و مخوف می باشد. طبقه اول این کاخ بر روی چهار ردیف پلکان که شکلی هرم مانند دارند بنا شده است و هشت ضلعی است. دسترسی به سالن اصلی کاخ خورشید از طریق ورودی های هشت ضلعی امکان پذیر می باشند.
طبقه دوم یا هم کف، تالاری بزرگ در میان دارد و اتاق هایی در پیرامون. تالار با تزییناتی به شیوه بناهای صفوی آراسته و طلا کاری شده است. به علت وجود کتیبه سوره نبأ با تاریخ مرگ نادرشاه (1160 ه.ق) در دورتادور اتاق این طبقه عمارت، بعضی چنین نتیجه گرفته اند که نادرشاه قصر خورشید را به عنوان آرامگاه خویش بنا نموده بود. (آرامگاه نادر شاه افشار در شهر مشهد (باغ نادری) به همراه تندیسی از نادر که سوار بر اسب است واقع شده است.)
طبقه سوم این بنا از 66 نیم ستون سنگی تشکیل استوانه ای بزرگ را داده اند و به همین علت، بین تمام بناهای تاریخی ایرانی این بنا منحصر به فرد و ویژه می باشد .
اتاق های این قصر دارای تزئینات گچ بری و نقاشی های زیبایی است. بعلاوه برجی دایره ای شکل را می توان در وسط این بنا در پشت بام دید که از ترک هایی به مانند نیم ستون معروف به خیاری تشکیل شده است.
نمای خارجی این کاخ کنگره دار است که ترکیبی از معماری مغولی هندی را به نمایش می گذارد. بعلاوه نمای بیرونی این قصر تصویری از میوه هایی مانند آناناس و موز به تصویر کشیده شده است که هنرمندان هندوستانی آن را به زیبایی نقاشی نموده اند.
امروزه این باغ شامل 220 عدد درخت چنار می باشد. در باغچه غربی باغ و کوچه غربی باغ می توان یک ردیف چنار کهنسال را دید که مبنای کاشت درختان دیگر باغ بوده است. درختان این باغ از طریق موتور پمپ آبی از آب انبار زیر پیاده روی انتهای شرقی باغ آبیاری می شوند.
منبع: همگردی