غول های سنگی مرکز دنیا - وبلاگ مرکزی

به گزارش وبلاگ مرکزی، جاکوب راگیوین کاشف مشهور هلندی وقتی در سال 1722 پا به جزیره اسرارآمیز ایستر گذاشت، هیچ وقت فکرش را هم نمی کرد که چه چیزی در این جزیره در انتظارش است.او با مجسمه های عجیبی رو به رو شد که داستان عجیبی داشتند؛ مجسمه هایی که کسی از راز ساخته شدن آنها خبر نداشت.ازآن سال تا به امروز دانشمندان و

غول های سنگی مرکز جهان

نویسنده:سامرا قلی زاده

جاکوب راگیوین کاشف مشهور هلندی وقتی در سال 1722 پا به جزیره اسرارآمیز ایستر گذاشت، هیچ وقت فکرش را هم نمی کرد که چه چیزی در این جزیره در انتظارش است.او با مجسمه های عجیبی رو به رو شد که داستان عجیبی داشتند؛ مجسمه هایی که کسی از راز ساخته شدن آنها خبر نداشت.ازآن سال تا به امروز دانشمندان و تاریخ شناسان زیادی به این منطقه رفته اند اما هنوز جواب قانع نماینده ای برای چگونگی و دلیل ساخت این مجسمه ها عنوان نشده است.

ایستر جزیره ای در جنوب اقیانوس آرام و متعلق به کشور شیلی است؛ جزیره ای که به خاطر وجود 887 مجسمه سنگی و تاریخی بین بیشتر مردم جهان شناخته شده است. بیشتر نقاط این جزیره مثلثی شکل پوشیده از صخره های آتشفشانی است و در امتداد ساحل آن تجمعات مرجانی کوچک هم به چشم می خورند و کمبود مرجان ها در خط ساحلی باعث شده تا آب دریا تا روی تخته سنگ های دورجزیره جلو بیاید و آنها را بپوشاند. در ساحل جزیره ایستر غارهای آتشفشانی و مسیرهای زیادی از جنس گدازه آتشفشانی وجود دارد. ایستر یکی از اسرارآمیزترین جزیره های جهان است که تقریباً بین سرزمین های شیلی و تائیتی واقع شده.اما از آنجایی که این جزیره در 3701 کیلومتری غرب آمریکای جنوبی، 4023 کیلومتری جنوب شرقی تائیتی، 6920 کیلومتری جنوب هاوایی و 5954 کیلومتری شمال قاره جنوبگان- سرزمینی که اطراف قطب جنوب را در برگرفته- واقع شده است،بومیان جزیره ایستر سرزمین خود را با نام تی پیتو تیهی نائو به معنی مرکز جهان صدا می زنند.

جاکوب راگیوین- کاشف هلندی- هنگام ورود به این جزیره با سه گروه مختلف از مردم برخورد کرد؛ سیاه پوست ها، سرخ پوست ها و گروه دیگری که رنگ پوستشان به شدت سفید بود و موهایی قرمز رنگ داشتند. از آنجایی که جزیره ایستر یکی از موضوعات بحث برانگیز در باستان شناسی به شمار میرود تا مدت های مدیدی بر سر این مسأله که اولین قومی که این جزیره را برای زندگی انتخاب کردند چه کسانی بودند بین کارشناسان اختلاف نظر وجود داشت تا اینکه بعد از آنالیز های پی در پی ادعای برخی مبنی بر حضور ملوانان به عنوان اولین ساکنان این جزیره از همه منطقی تر به نظرمی رسید.

مجسمه های موآی

وقتی که سخن از جزیره ایستر می گردد اولین نکته ای که به فکر می رسد، وجود مجسمه های سنگی آدم نما در این جزیره است که آن را به رازی شگفت انگیز تبدیل نموده است. این مجسمه های سنگی در همه جای جهان با نام موآی شناخته می شوند و از جنس صخره های سنگی موجود در جزیره هستند. موآی ها علاوه بر اینکه در خط ساحلی جزیره دیده می شوند در دیگر نقاط جزیره هم به شکل ها و میزان های گوناگون و در مراحل مختلف ساخته شدن هم دیده می شوند. نکته عجیب درباره موآی ها این است که بیشترآنها نیمه کاره رها شده اند . عجیب تر از آن اینکه هنوز هیچ کس مطمئن نیست که هدف از ساخت این مجسمه ها چه بوده و اصلاً چه کسانی آن را ساخته اند. اما یافته های محققان و اطلاعات بومیان نشان می دهد که مثل تمام مکان های تاریخی مجسمه های ایستر هم به دست اجداد مردمان ساکن در جزیره ساخته شده اند.

ران فیشر- یکی از کارشناسانی که روی موآی ها تحقیق می کند- در یکی از آثار خود به نام نگهبانان سنگی متفکر جزیره ایسترن آورده است که در این جزیره دو گروه از مردم زندگی می کردند؛ یک گروه انسان هایی که گوش های درازی داشتند و گروه دیگر با گوش های کوتاه و به نظر می رسد که افرادی که گوش های کوچک تری داشتند غلام حلقه به گوش انسان های گوش دراز بودند و به دستور اربابان خود تندیس های موآی را ساختند. اما با گذشت زمان آنها که دیگر از این شرایط خسته شده بودند در یک شبیخون اربابان خود را کشتند و به این ترتیب ساخت تندیس های موآی نیمه کاره رها شد.

مجسمه های اسرار آمیز

صورت تعدادی از موآی ها به طرف دریاست؛ اما بیشتر آنها رو به روستا هستند تا ازآن مراقبت نمایند. البته از آنجایی که این تندیس های سنگی تا شانه در خاک قرار گرفته اند مثل تمام آثار باستانی از گذر زمان در امان نبوده اند و سراین مجسمه ها تجزیه شده و تنها فرو رفتگی و برآمدگی های صورتشان معین است و جزئیاتشان زیاد معلوم نیست. در این بین جنگ های قومی و قبیلهای 250 سال پیش را هم باید به دلایل واژگونی این مجسمه ها اضافه نمود. با این حال بسیاری از این مجسمه ها به همت باستان شناسان در دهه 50میلادی بازسازی شدند. بزرگترین تندیس موآی 82 تن وزن دارد و طول آن به حدود 8 /9متر می رسد. همان طور که اشاره شد مجسمه های ایستر در تمام نقاط شمالی و جنوبی ساحل جزیره به چشم می خورند. نکته ای هم که هنوز معین نشده این است که این تندیس های غول پیکر چطور پس از ساختن به این مکان ها منتقل شده اند. طبق یکی از نظریه های موجود، سازندگان این مجسمه ها برای انتقال آنها از غلتک هایی به شکل ایگرگ استفاده می کردند. به این صورت که دور گردن مجسمه ها طناب هایی از جنس نوعی درخت به نام هائوهائو می انداختند و آنها را تا مقصد به روی غلتک می کشیدند که البته برای این کار 180 تا 250 مرد قوی هیکل احتیاج بود.

تندیس های مذهبی

در بین تندیس های موآی تعدادی از آنها در یک ردیف روی سکویی واقع شده اند که به آنها در زبان محلی تاهو گفته می گردد. آنها در جشن های مذهبی مورد استفاده قرار می گرفتند. مناطقی که این مجسمه ها در آن واقع شده است در گذشته مکان مقدسی برای بومیان به شمار می رفت.

تحقیقات باستان شناسان و تاریخ شناسان نشان می دهد که محوطه ای که تندیس های ئاهوآکیویدرآن واقع شده رصدخانه نجومی ای بوده که 1500 سال پیش از میلاد مسیح ساخته شده است. ترمیم این بنا اولین بار به وسیله دو باستان شناس به نام های ویلیام مولای و گونزالوفیگورا صورت گرفت. تندیس های مراسم مذهبی دقیقاً به طرف غروب خورشید و استوای نجومی- یعنی نقطه برابری شب و روز- ساخته شده و با ماه هم تراز هستند. مجسمه های ئاهوآکیوی از جنبه های زیادی عجیب و شگفت آور و بحث برانگیز هستند و همچنان هزاران سؤال بی جواب درباره آنها وجود دارد. مثل اینکه چرا تمام هفت مجسمه کاملاً شبیه و همقد ساخته شده اند. نکته عجیب بعدی در این است که به چه دلیل مجسمه ها داخل جزیره قرار دارند اما صورتشان به سمت اقیانوس است.

یافته های باستان شناسان

زمانی که باستان شناسان مشغول حفاری و ترمیم این مجسمه ها بودند در پشت تندیس های ئاهو گودال هایی کشف کردند؛گودال هایی که شبیه محلی برای سوزاندن اجساد بود.دراین گودال ها استخوان های تکه تکه شده صدف و ابزارهای ماهیگیری کشف شد اما هنوز معلوم نیست که آیا این وسایل در مراسم مذهبی و خاکسپاری ها استفاده می شد یا خیر. در طرف دیگر محوطه هم اسکلت هایی پیدا شد. باستان شناسان بر این باورند که آنها بعد از واژگونی تندیس ها در آنجا به خاک سپرده شده اند.

تقریباً تمام تاریخ شناسان و محققان بر این باورند که این مجسمه ها به افتخار خدایان پلی نزی (خدایان منطقه ای که از 1000 جزیره دراقیانوس آرام که در محوطه ای سه گوش مانند قرار دارند) ساخته شده و برای پرستیدن اجداد اقوام موجود در جزیره به وجود آمده اند. بعلاوه هدف دیگر از ساختن این تندیس ها حفاظت از روستا و مردمی بود که در آن زندگی می کردند.

دیگر آثار باستانی موجود درجزیره

علاوه بر مجسمه های سنگی جزیره، روی برخی از تخته سنگ های موجود در آن حکاکی هایی از زمان های گذشته هم به چشم می خورد؛ به طوری که جزیره ایستر یکی از مجموعه های طبیعی و بزرگ جهان است که سنگ نوشته های زیادی را در خود جای داده و تا به امروز 4000 سنگ نوشته از 1000 محوطه در جزیره ایستر به ثبت رسیده است. حک کردن این نقوش روی سنگ ها دلایل گوناگونی داشته که در بین آنها می توان به خلق نشانه های مقدس یا یادبودی برای شخص خاص یا حادثه خاص اشاره نمود.

رونگو رونگو

یکی دیگر از موارد عجیب در جزیره، وجود یک دستخط عجیب است که تا به امروز رمزگشایی نشده است. این دستخط که رونگورونگو نامیده می گردد به وسیله یک مسیونر فرانسوی در سال 1864 کشف شد. در آن موقع، چند نفر ازاهالی جزیره ادعا کردند که می توانند آن را بخوانند اما تمام کوشش ها بی نتیجه ماند. در پی تحقیقات تاریخ شناسان معلوم شد که با توجه به اینکه تنها یک قسمت کوچک از جمعیت این جزیره باسواد بودند، رونگورونگو یک امتیاز حکومت کردن برخانواده ها و کشیشان در دوران باستان به حساب می آمد.

از بین صدها میز و جایگاه و وسایل چوبی ای که رونگورونگو روی آن حکاکی شده، فقط 26 عدد سالم مانده اند که آنها هم در موزه های سراسر جهان نگهداری می شوند و هیچ کدام در جزیره نیستند. امروزه اگرچه کوشش های زیادی برای رمزگشایی این خط عجیب انجام شده اما همچنان کوشش ها بی حاصل مانده و هنوز کسی حتی نمی تواند بگوید که آیا رونگورونگو یک شکل نوشتاری است یا خیر. البته این احتمال داده می گردد که جزیره نشین ها در طی بازدید اسپانیایی ها در سال 1770 تحت تأثیر شیوه حکومت و قانونگذاری آنها قرار گرفتند و از رونگورونگو به عنوان یک ابزار مذهبی استفاده کردند.

منبع:نشریه همشهری سرنخ،شماره 47

منبع: راسخون